Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonunda Yapılması Gerekenler / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı Deniz Kaya

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonunda Yapılması Gerekenler / Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı Deniz Kaya

Tüm çocukluk yaş grubunda saptanan bir sağlık sorunudur. Çoğunlukla Anlamsız huzursuzluk, gelişme geriliği, kusma, iştahsızlık gibi genel semptomlarla geldiği için tanı konulması güçtür. Öncelikle İdrar yolu enfeksiyonu (İYE), idrar torbasındaki idrarda, mikrop olması olarak tanımlanır.

Mikrop böbrekleri de etkilemişse Akut piyelonefrit denir. Daha ağır durumdur. Akut sistit mikrop idrar torbasının yüzeyini tutmuştur.
İdrar yolu enfeksiyonları Sünnetsiz erkek çocuklarda biraz daha sık görülür.

İdrar yolu enfeksiyonu olan küçük çocuklar çoğunlukla ateş iştahsızlık, huzursuzluk, kusma şikayetleri ile getirilir.

Daha büyük çocuklar idrarda ağrı yanma, karın ağrısı ateş kusma bulantı gelişme geriliği vücutta şişme, yan ağrısı gibi şikayetlerle doktora gelir. Özellikle ateş, yan ağrısı, halsizlik böbrekte iltihap varlığına işaret eder. İdrar Enfeksiyon sebebi sıklıkla barsak kaynaklı bakterilerin idrar yoluna ulaşmaları neticesinde ortaya çıkar. İYE…. idrar yolunda daralma, böbrek taş hastalığı, idrar torbası reflüsü (VUR), idrar torbasında çalışma bozukluğu veya herhangi bir nedene bağlı olarak idrar torbasının yetersiz boşalması gibi altta yatan bir patolojinin ilk göstergesi olabilir.

İdrar yolu enfeksiyonlarında tanı nasıl konulur?

İdrar yolu enfeksiyonunu düşündüren semptom ve bulguları olan çocuklarda idrar analizi ve kültür yapılmalıdır. Ayrıca, sebebi açıklanamayan ateş (≥38oC) nedeni ile başvuran çocuklarda da en geç 24 saat içinde idrar analizi yapılmalıdır. İYE düşünülen çocukta idrar analizi ve kültür yapılmalıdır.

İdrar örneği nasıl alınır?

– İdrar torbası ile
– İdar sondası takılarak veya
– idrar torbasına iğne ile girilerek alınabilir.

Tedavi İdrar kültüründe üreyen mikrop çeşidi ve sayısına göre planlanır.
İdrar yolu enfeksiyonu yeri (idrar torbası ve böbrek ayırımı) hastanın tedavi şekli, tedavi süresi ve yapılacak araştırmalar için önemlidir.

Pyelonefrit ateş, yan ağrısı, bulantı, kusma gibi yakınmalar ile karakterizedir. Böbrek tutulmuştur. Ciddi durumdur. Sistit yani idrar torbası iltihabı daha sık ağrılı idrar, sık idrara çıkma yapar.

İdrar yolu enfeksiyonlarından nasıl korunmalı?

– İdrar yolu enfeksiyonu olan çocuklarda mesane çalışma bozukluğu ve konstipasyon varlığı mutlaka araştırılmalı ve varsa düzeltilmeli;
– Yeterli miktarda sıvı alımı sağlanmalı;
– İdrar tutma alışkanlığı var ise bu konuda eğitilmelidir.

Tekrarlayan İYE saptanan çocuklarda koruyucu antibiyotik kullanımı düşünülmelidir. Koruyucu Antibiyotik özellikle üriner sistemde genişleme ile birlikte seyreden Reflü durumunda, obstrüktif üropati ve diğer kompleks anormalliklerde düşünülmelidir.

İdrar akımına engel teşkil eden bir tıkayıcı patoloji var ise mutlaka uygun yaklaşım ile idrar akımı sağlanmaya çalışılmalıdır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Tedavisinde Neler Yapılır?

İdrar enfeksiyonu tedavisinde amaç

– Akut enfeksiyonu düzeltmek,
– Böbrek enfeksiyonu tekrarını, renal skar gelişmesini ve ilişkili komplikasyonların ortaya çıkmasını önlemektir.

Bu bakımdan İYE tedavisi akut atak tedavisi ve koruyucu tedavi olarak iki başlık altında incelenir. Üç aydan küçük ve böbrek tutulumu düşünülen ateşli genel durumu bozuk bebekler hastaneye yatırılıp damarda antibiyotikler ile tedavi edilmelidirler.

Üç aydan büyük çocuklarda genel durum iyi ise ise pyelonefrit tedavisi oral antibiyotikler ile yapılabilir. Kullanılacak antibiyotik kültür testine göre seçilmelidir. Tedavi daha sonra üreyen mikroorganizmanın duyarlılık testlerine göre düzenlenir. Tedavi süresi 7-14 gün arasında değişebilir.

İYE tanısı alan çocuklarda akut enfeksiyon tedavisi yanında İYE’ye neden olabilecek altta yatan bozuklukların belirlenmesi de çok önemlidir.

İdrar yolu enfeksiyonu olan Hastanın Doktor tarafından değerlendirmesi nasıl yapılır?

İyi bir öykü ve fizik muayene ile başlar.
İYE tanısı konan çocuklarda altta yatan nedenlerin açığa çıkarılması için çeşitli görüntüleme yöntemleri uygulanmaktadır.

Bunlar nelerdir?

– Obstrüktif üropati veya böbrek taş hastalığı için ultrasonografi (USG),
– Reflü için voiding sistoüretrografi – Böbrek hasarı varlığı saptamak için 99mTc-DMSA sintigrafisi önerilen görüntüleme yöntemleridir.

Amerikan Pediatri Akademisi rehberinde ise 2 yaş altındaki ateşli İYE saptanan tüm çocuklarda USG yapılması önerilmektedir

SONUÇ ve Özet

İYE özellikle küçük çocuklarda sık görülen bakteriyel enfeksiyonlardır.
İki yaş altındaki ateşli çocuklarda İYE saptanma oranı %5 kadardır. İdrar yolu enfeksiyonu, idrar torbası çalışma bozukluğu ve Reflü gibi altta yatan bir üriner sistem patolojisine işaret edebilir. Böyle durumlarda enfeksiyonlar tekrar etme eğiliminde olabilir.

Tekrarlayan enfeksiyonlar da böbrekte yara ve bununla ilişkili komplikasyonlara (hipertansiyon, böbrek yetmezliği gibi) yol açabilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Kaynak milli pediatri tedavi klavuzu

 

Deniz Kaya
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı

instagram: doktor_deniz_kaya

wwww.marifetlikadinlar.net için Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı Deniz Kaya tarafından hazırlanmıştır. marifetlikadinlar.net KAYNAK gösterilmeden kullanılamaz…

Sosyal Medyada Paylaşın:

BİRDE BUNLARA BAKIN

Düşüncelerinizi bizimle paylaşırmısınız ?

  • ÇOK OKUNAN
  • YENİ
  • YORUM
error: